Đôi bàn tay chai sần và nhiều vết sẹo chọn một viên đá trong đống đá chất đầy trên sàn gỗ. Những khớp ngón tay sưng to và dường như đều bị viêm, vì quá nhiều năm làm việc chỉ với gạch và đá.
Đôi bàn tay hơi run khi nhấc một viên đá lớn màu xanh và đặt nó trước mặt người chủ.
Tôi ngước nhìn người đang cầm viên đá. Ông là một người Canada lai châu Phi, với khuôn mặt nhiều nếp nhăn và đen sẫm, phần vì nhiều năm làm việc dưới ánh Mặt Trời. Trông ông phải tới 70 tuổi rồi.
Tôi gặp ông Fred khi đi mua hàng về nhà. Lúc đó, tôi thấy một nhóm người đang xây bức tường bằng đá xanh quanh một khu vườn. Tôi dừng lại và đề nghị được nói chuyện với trưởng nhóm. Và ông cụ đó đã tự giới thiệu:
– Tôi là Fred, tôi có thể làm gì cho cậu?
– Cháu là Mike – Tôi bắt tay ông cụ – Gia đình cháu mới chuyển đến đây và đang sửa nhà. Chúng cháu xây thêm một cái lò sưởi và muốn lát đá thật đẹp ở mặt ngoài của lò sưởi, từ sàn lên tận trần. Ông có làm việc đó không ạ?
– Nói thật là tôi không thích công việc trong nhà lắm. Tôi thích việc ngoài trời, như việc chúng tôi đang làm đây. Và những người thợ của tôi lại thích làm việc với gạch hơn là lát đá – Rồi thấy tôi hơi lúng túng, ông cụ nói tiếp – Cho tôi số điện thoại, tôi sẽ suy nghĩ và gọi cho cậu sau.
Vài ngày sau, ông Fred gọi điện và đến nhà chúng tôi.
– Tôi đã nói với cậu là thường thì tôi không nhận làm những việc trong nhà – Ông Fred nói – Nhưng dạo này chúng tôi cũng có một ít thời gian rảnh…
Ông Fred và các con trai của ông quay lại chỗ tôi vào tuần sau đó. Họ đẩy theo mấy chiếc xe đầy đá xanh, đổ ra sàn. Rồi họ lấy xi-măng, rất nhiều nước và cả những chiếc hộp chuyên dụng để hoà trộn. Họ bắt đầu trộn xi-măng, trừ ông Fred.
Ông Fred ngồi xuống một mình. Tôi cảm thấy cả lưng và đầu gối ông đều kêu thành tiếng và rất đau khi ông phải cúi thấp. Ông nhặt một viên đá.
– Tôi cần tìm vài viên đá lát hàng dưới cùng – Ông giải thích – Cần những viên đá phẳng. Viên này trông được đây.
Viên đá mà ông cầm có vẻ phẳng một mặt, nhưng mặt kia tròn xoay. Tôi thấy khó hiểu. Nhưng đôi mắt ông là đôi mắt có thể tạo niềm tin cho người khác: sáng, trong, đầy sức trẻ và sự kiên quyết, trái hẳn với ngoại hình già cỗi của ông. Đó là đôi mắt của một người đàn ông có công việc mình yêu thích và có mục tiêu trong cuộc sống. Mắt ông lấp lánh khi ông cười:
– Để xem tôi làm được gì.
Ông xem xét viên đá, xoay trở nó trong bàn tay. Sau vài phút, ông nhặt cái búa và cái đục. Ông đặt viên đá xuống, cố định cái đục vào một điểm mà tôi tin rằng chỉ ông mới chọn được, và gõ búa. Viên đá vỡ thành hai nửa, và nửa lớn bây giờ có 2 mặt đều phẳng. Ông làm thế với vài viên đá nữa, rồi trộn nước với xi-măng và cẩn thận đặt những viên đá vào những nơi hợp lý.
Suốt 2 ngày xem ông làm việc, tôi như bị thôi miên bởi kỹ năng tuyệt vời của ông.
– Ông Fred, làm sao ông làm được như vậy? – Tôi hỏi.
– Tại vì tôi thích làm việc với những viên đá xanh.
– Nhưng ý cháu là làm sao ông chỉ nhìn vào một điểm, rồi vào những viên đá, và chọn được đúng viên ông cần?
Ông Fred rất kiên nhẫn, rõ ràng là ông quen với những câu hỏi như vậy.
– Như tôi nói đấy, vì tôi thích làm việc với những viên đá xanh. Khi mình thích một điều gì thì với mình, đó không phải là “làm việc” mà là thực hiện một sở thích. Tôi có thể nhìn thấy thớ của viên đá. Cậu nhìn thấy điểm này không?
Ông chỉ tay vào một điểm ở khoảng giữa bức tường – có một cái lỗ nhỏ giữa bức tường và một viên đá lớn.
– Tôi cần một mẩu đá để chèn vào đó – Rồi ông nhìn vào đống đá trước mặt – Trong số này không có viên nào vừa. Tôi phải tìm một viên có đúng thớ, một viên cho phép tôi tạo hình nó.
– Cậu thấy viên này không? – Ông Fred nhặt một viên đá mà theo tôi thì chẳng hợp lý chút nào – Có thấy thớ này không? – Tôi giương mắt nhìn chăm chăm. Tôi có thể thấy những đường vân đá, nhưng không phải là những gì mà tôi vẫn gọi là thớ, như thớ gỗ.
– Cháu không thấy rõ…
– Cậu xem này – Ông mỉm cười. Và với cái búa, cái đục, viên đá nhanh chóng được “gọt dũa” cho vừa khít vào cái lỗ trên tường.
Trong vài ngày, mặt đá cho lò sưởi nhà chúng tôi đã được hoàn tất. Mẹ tôi hỏi ông Fred có thể làm những đường xi-măng tối màu hơn được không. Ông Fred trộn thêm xi-măng, bột đen và nước rồi trát nó gọn ghẽ lên những đường xi-măng trước lò sưởi. Chẳng mấy chốc, ông đã hoàn thành “tác phẩm” của mình và mẹ tôi không ngớt lời khen ngợi sự khéo léo của ông.
Fred là bậc thầy trong nghề của mình. Tuy nhiều người có thể thấy công việc của ông quá vất vả, nhưng ông chưa bao giờ có ý định từ bỏ nó, hay nói đúng hơn, ông chưa bao giờ coi nó là “công việc”. Ông coi nó là một thử thách. Công việc đó “cứng như đá”, nhưng ông biết cách giải quyết nó. Ông suy nghĩ và chia nó thành những mảnh nhỏ hơn, dễ xử lý hơn.
Ông Fred chưa bao giờ học hết cấp 3, nhưng ông biết một điều mà rất nhiều người trong chúng ta còn chưa học:
chia nhỏ vấn đề thành từng phần mà chúng ta có thể giải quyết dễ hơn. Và giải quyết từng phần một.
Comments